Trong văn chầu, chúng ta hay nghe những câu như “Mời Chầu trắc giáng từ trung” hoặc “Thỉnh Cô trắc giáng bản đền”. Vậy “trắc giáng” nghĩa là gì?
Động từ Hán – Việt này có nghĩa gốc là “lên xuống”.
- Trắc [陟]: (thăng) lên, đi lên, trèo lên
- Giáng [降]: (hạ) xuống
Chữ này xuất hiện trong Kinh Thi [詩經], phần Đại Nhã [大雅]. Cụ thể là “Văn Vương trắc giáng, tại Đế tả hữu” [文 王 陟 降. 在 帝 左 右.], có nghĩa “Văn Vương lên xuống, ở bên phải bên trái Thượng Đế”.
Vậy khi ta nói một vị Thánh “trắc giáng bản đền” hay “trắc giáng thanh đồng”, có nghĩa rằng thăng lên và giáng xuống.
